#67 NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN KHI VIẾT - Lập dàn ý và viết nháp

 Lập dàn ý và viết nháp

Bản viết nháp là "công đoạn sau của quá trình viết".
Điều đó có nghĩa là bạn cần phải có đầy đủ thông tin, ý tưởng và hiểu rõ về vấn đề trước khi bắt tay vào viết.

Bạn cần có:

• Một khoảng thời gian cần thiết để tập trung
• Một không gian yên tĩnh
  tránh sự phân tán tư tưởng, dù đó là các bài tập khác hay là bạn bè, thì bạn cũng nên tập trung vào bài tập này đã.
• Ghi chép các ý
  bạn sẽ lấy từ những nghiên cứu vừa làm
• Đối tượng đọc
  nghĩ đến xem bạn đang viết cho ai đọc: giáo sư, người ngang tuổi, bạn hay là một người có kinh nghiệm….
• Chuẩn bị và tìm thông tin
  về những quan điểm, ý kiến đương đại hoặc trước kia về vấn đề bạn đang nghiên cứu
• Xem lại
  tất cả những công đoạn trên. Nhưng đừng “học”, chỉ nên để đầu óc thư thái, và tập trung vào ý chính.

Những cái bạn chưa cần ngay:

• Tiêu đề, hoặc đoạn mở bài:
  khi viết nháp, có thể không cần đến tiêu đề hoặc đoạn mở bài ngay.
• Tên của các tài liệu tham khảo, câu trích dẫn…
  Nên tập trung vào các ghi chép bạn đã có đã, đừng nên dồn một lúc quá nhiều thông tin chưa cần thiết.
  Chi tiết có thể thêm sau, điều cần làm bây giờ là tập trung vào phát triển ý chính của thân bài
• Chỉnh sửa!
  Đừng dừng lại để kiểm tra trong khi viết để xem chỉnh tả, hay dấu câu, hãy cứ viết một mạch đã. Vì đây là bản viết nháp đầu tiên, bạn sẽ có thời gian chỉnh sửa và sắp xếp sau.

Trước khi viết:

Các bài tập nhỏ trước khi bạn bắt tay vào viết bao gồm liệt kê các cụm từ quan trọng, nghĩa, và cấu trúc trước khi bạn viết và tạo cảm hứng, tránh bị “tắc ý” Bạn sẽ

• Tập trung vào vấn đề
  dẹp các nguồn có thể gây mất tập trung, để chỉ nghĩ về vấn đề này thôi.
• Thu hẹp và xác định rõ chủ để của bài viết
  bắt đầu quá trình bằng việc tự diễn đạt các thông tin, hoặc ý bằng ngôn từ của mình.
• Phát triển cấu trúc bài
  Điều này giúp bạn hình dung được nhận xét, thắc mắc có thể có, cũng như dễ phát triển bài viết sau này. Tuy nhiên, những mẹo nhỏ như thế này là linh hoạt và hoàn toàn có thể thay đổi tùy theo quá trình viết cụ thể, phụ thuộc vào việc bạn hiểu vấn đề, rồi bắt đầu phát triển nội dung bài viết, xây dựng quan điểm của bài… Có ý sẽ bị cắt bớt, có ý bạn giữ lại, có ý được chỉnh sửa…
• · Tập lên kế hoạch rõ ràng: xác định mục tiêu, đặt ra thời gian hoàn thành, xem còn phải bổ sung tài liệu, thông tin ở chỗ nào…

Bốn bài tập nhỏ:

Viết tự do một cách tập trung Lấy một tờ giấy trắng hoặc một trang bản thảo trên vi tính và đặt thời gian từ 5-15 phút Tóm tắt đề bài bằng một cụm từ hoặc một câu ; hãy để cho đầu óc tự do suy nghĩ. Viết bất cứ điều gì mà bạn nghĩ đến, liên quan hay không liên quan, sử dụng tối đa khoảng thời gian bạn đã hạn định, Đừng dừng, nhưng cũng đừng quá cuống, hãy làm việc khẩn trương Đừng dừng lại để “ngắm” những gì bạn viết được, nãy đợi đến khi bạn kết thúc. Lúc sắp hết thời gian, đọc lại đoạn mở đầu, chỉnh lại câu chủ để, xem lại những ý quan trọng xem đã hợp lý chưa. Xem lại: Có những từ, ý nào bạn có thể sử dụng cho bài viết được không? Giữa những ý bạn vừa viết có một liên quan hoặc ý cơ bản xuyên suốt không?

Nghĩ: Lấy một tờ giấy trắng hoặc một trang bản thảo trên vi tính và đặt thời gian từ 5-15 phút Tóm tắt đề bài bằng một cụm từ hoặc một câu ; hãy để cho đầu óc tự do suy nghĩ. Viết bất cứ điều gì mà bạn nghĩ đến: Nghĩ đến các ý liên quan đến chủ đề, càng khác lạ càng tốt, đừng xóa gì hết. Đặt ra các câu hỏi và câu trả lời về chủ đề, kể cả những câu như:Tại sao mình lại đang làm bài này? Có điều gì hứng thú không? Tại sao mình không thích? Cái này màu gì? Bạn mình xem xong thì sẽ nghĩ gì nhỉ? Xem lại: Có những từ, ý nào bạn có thể sử dụng cho bài viết được không? Giữa những ý bạn vừa viết có một liên quan hoặc ý cơ bản xuyên suốt không?

Sơ đồ định nghĩa Nghĩ đến các cụm từ, kí hiệu tượng trưng cho các ý, từ Dùng bút chì (vì bạn sẽ tẩy xoá) và một tờ giấy trắng không dòng kẻ hoặc dùng bảng đen, và phấn màu Viết những từ, cụm từ quan trọng nhất vào vị trí trung tâm. Nghĩ, khoanh tròn. Viết những từ quan trọng khác xung quanh vòng tròn. Vẽ những vòng tròn để nối các từ với nhau, thêm mũi tên chỉ hướng…(tương tự như các trang có đường dẫn trên một trang web) Nhớ để chừa một vài khoảng trống để sau này bạn viết thêm: Phát triển ý Giải thích Bạn sẽ làm gì với mục này… Viết khẩn trường chưa cần xem xét kĩ càng vội Sửa lần một Nghĩ đến mối liên quan giữa những mục bên ngoài với mục ở trung tâm. Xóa và thay thế, rút bớt từ ngữ. Đặt lại vị trí những ý quan trọng, để chúng cạnh nhau để tiện sắp xếp. Dùng bút màu để sắp xếp. Ghi các mỗi liên quan với các từ ngữ để làm rõ. Tiếp tục phát triển sơ đồ theo hướng mở rộng Thoải mái và điền nhanh các từ ngữ, ý quan trongk khác (bạn luôn có thể xóa đi bất cứ lúc nào cơ mà!) Bạn thử lấy vài tờ giấy, dán lại để làm khổ giấy rộng hơn để mở rộng sơ đồ. Phát triển theo các hướng mà chủ để dẫn dắt, chú đừng bị bó buộc vì khổ giấy. Khi bạn mở rộng sơ đồ, bạn sẽ có xu hướng làm chi tiết hoặc cụ thể hơn

Liệt kê và dàn ý Đây là cách nhìn bao quát và có hệ thống. Bạn cũng có thể lập dàn ý để sắp xếp các chủ để hình thành từ viết tự do, nghĩ, hay sơ đồ dàn ý: Sắp xếp các mục, chủ đề, không cần quá chú ý dấu câu hay là phải viết thành câu hoàn chỉnh. Lên danh sách các chủ điểm và tìm cách diễn đạt bằng các câu có mẫu ngữ pháp giồng nhau (chủ ngữ, động từ…) Sắp xếp các câu theo mức độ quan trọng, xác định “tầm quan trọng” của chúng. Những câu quan trọng ngang nhau thì để cùng một hàng Ví dụ (sử dụng cấu trúc trang web này): Cẩm nang và chiến lược học tập I. Chuẩn bị Học cách học Sắp xếp thời gian Đặt ra mục tiêu/ Lên kế hoạch II. Học Nghĩ theo hướng phê bình Ghi nhớ Sắp xếp các dự án III. Viết luận Điều cơ bản cần biết Trước khi viết Định nghĩa Điều cơ bản trước khi viết Bài tập ... Viết nháp Định nghĩa Điều cơ bản khi viết nháp Bài tập ... ... Các dạng bài luận Bài luận có 5 đoạn Viết cho lớp học văn Bài viết giải thích Bài viết thuyết phục ....

Ban có thể cho phép mình nghỉ một lát!
Thư giãn đầu óc

• Xem lại các ý tưởng, chủ điểm, mạch ý, các câu hỏi
  mà bạn đã nghĩ tới trong các bài tập nhỏ vừa rồi. Thử đọc thành tiếng những đoạn văn nhỏ bạn vừa viết (một dạng tự đánh giá). Tìm những đoạn nghe thú vị và/hoặc quan trọng. Tóm tắt những đoạn văn đó.
• Đánh giá các ý tưởng, chủ đề, mạch ý, các câu hỏi
  hoặc là bằng cho điểm các mục theo thang điểm, hoặc đặt mục quan trọng hơn lên trước, hoặc bất cứ phương pháp nào hợp lí.
  Nhớ giữ danh sách phòng trường hợp sự lựa chọn ban đầu không hiệu quả
• Nhớ làm theo thứ tự những mục bạn vừa liệt kê và sắp xếp theo dàn ý ở trên.

 

 

Bài viết liên quan:

---

Đánh giá của Bạn về bài viết này?