THUYẾT MINH DU LỊCH | CÁCH LẠY NGŨ THỂ NHẬP ĐỊA
Sáng cao nguyên mở mắt bằng một lớp nắng mỏng như tơ. Gió Lhasa khẽ lùa qua những dải cờ lungta đủ màu, mùi bơ yak từ đèn cúng quyện với khói bách xù thơm nồng. Em Vũ – Người truyền cảm xúc mời cả đoàn theo vòng Barkhor, nơi trái tim tâm linh Tây Tạng đập nhịp chầm chậm qua từng vòng kora, từng tiếng “Om Mani Padme Hum” rì rầm như suối.
Ngay trước cổng Jokhang linh thiêng, quý cô chú sẽ gặp những người hành hương từ xa xôi: từ Amdo, Kham đến tận biên viễn Himalaya. Họ nằm dài trên nền đá lạnh, đứng dậy, tiến lên… rồi lại phủ phục – đó là lễ lạy ngũ thể đầu địa: trán, hai tay, hai gối chạm đất, dâng trọn thân – khẩu – ý. Nhìn họ, ta hiểu: có những hành trình đo bằng số lạy chứ không phải số cây số.
Oai nghi cần nhớ khi lạy
- Gỡ mũ, tháo băng buộc trên trán, giữ đầu trần khi lễ – ấy là cách bày tỏ sự cung kính cao nhất.
- Khi lạy dài, tiến từng “thân dài”: vươn tay chạm đất phía trước, đứng dậy bước đến đúng vị trí tay vừa chạm rồi mới lạy tiếp – không đi quá nhiều bước giữa hai lần lạy.
- Trán phải chạm đất trong mỗi lạy; ai sức khỏe hạn chế có thể lạy bán phần, giữ lưng thẳng, thở đều – thành kính quan trọng hơn hình thức.
- Khi đi kora, đi theo chiều kim đồng hồ, tránh bước ngang qua trước mặt người đang lạy; xin phép trước khi chụp hình, đừng dùng đèn flash.
Các bước thực hành (ngắn gọn)
- Chắp tay trước ngực – chạm đỉnh đầu, cổ họng, trái tim (dâng thân – khẩu – ý).
- Quỳ xuống – hai tay, hai gối, trán chạm đá – cảm nhận cái lạnh đánh thức sự khiêm cung.
- Duỗi dài người như trải phẳng những vấp váp trong đời.
- Thu tay, chống lên, đứng dậy – tiến đúng bằng thân dài – và lặp lại.
Trong đầu nên niệm gì?
- Quy y – phát Bồ-đề tâm (Tạng – Việt cô đọng) Sangye chö dang tsok kyi chog nam la… – “Con nương tựa Phật, Pháp, Tăng cho đến khi giác ngộ; nguyện thành Phật để lợi lạc hữu tình.”
- Lục tự đại minh: Om Mani Padme Hum – êm như gió, ấm như nắng, nuôi lớn lòng từ.
- Vajrasattva (bản ngắn): Om Benza (Vajra) Satto Hung – phù hợp thời khóa tịnh hóa.
Niệm thầm; để âm thanh chảy trong lồng ngực và tâm hiền thiện dẫn đường. Mỗi lạy, ta gửi một lời xin lỗi những vụng dại, một lời cảm ơn đời sống.
Câu chuyện Tây Tạng về “cái tâm”
Trên triền núi xa, có một vị Lạt-ma tu nhiều năm. Dưới núi, một gia đình nghèo sống bằng nghề săn bắn; người chồng ngày nào cũng cúng dường hai con nai. Một hôm, đàn nai bên này cạn, anh nhảy qua sườn núi phía kia để tiếp tục mưu sinh. Lạt-ma nghĩ: “Kẻ tạo nghiệp còn nhảy được, ta tu bao năm, nhảy qua chắc dễ thôi.” Ngài thử – và rơi xuống nước. Bài học: điều quan trọng là cái tâm. Kẻ vô minh vẫn còn mảy thiện tâm biết dâng tặng; bậc tu, chỉ cần một niệm kiêu mạn, đã đánh rơi chính mình. Vậy nên, khi lạy, giữ tâm lương thiện, khiêm cung và tỉnh giác – ấy là chìa khóa mở cửa bình an.
Khép lại nghi lễ
Sau nghi lễ, mời cả đoàn ghé góc sân nhỏ, nếm trà bơ yak ấm sánh, bẻ miếng tsampa bột mạch rang chấm bơ – vị mặn nhẹ, thơm nồng như hơi thở núi. Mình có thể thắp một ngọn đèn bơ và hồi hướng: “Nguyện đem công đức hôm nay, làm ấm trái tim mình và soi sáng người khác.” Nếu thích, quay vòng xoay mani, để từng vòng như một lời cầu nguyện đang bay.
Tây Tạng không chỉ là đèo cao mây trắng, là hồ xanh như mắt ngọc. Tây Tạng còn là một lần đặt trán xuống đá để thấy trong mình vẫn còn chỗ cho sự mềm mại. Đi qua hành lang Jokhang, qua tiếng khánh chùa, qua mùi bơ đèn cúng, ta hiểu: một lạy đúng tâm chính là một đóa sen nở giữa ngày thường.
www.chiasedulich.com
Tuấn Vũ – Người truyền cảm xúc
Thuyết minh bằng cảm xúc thật từ trái tim người hướng dẫn.
Website: www.chiasedulich.com